Boynu Bükük Öldüler

Dokuz yüz elli altıda, bir yazımda, "komünizm propagandası" yaptığım gerekçesiyle -ki bu yazıdan, bir buçuk yıl ağır hapis, altı ay sürgün, ömür boyu amme haklarından yoksunluk cezalarına çarptırıldım- savcılık önüne çıkartıldım. Komünizmle ilgili, bilimsel anlamda dişe dokunur bilgim yoktu.
Durumumu en açık biçimiyle savcıya anlatmaya çalıştım.
Marks, Engels, Lenin ve diğer devrim ustalarının bir tek kitabını okumadan nasıl "komünist" olunurdu. Bana dedi ki "biz sizin ne olduğunuzu, ne olacağınızı biliriz.
"Boynu Bükük Öldüler" Nevşehir Cevaevinde, siyasiler koğuşunun en dip köşesinde, rutubetli bir duvara komşu bir ranzada, geceli gündüzlü on altı aylık bir çalışmanın ürünüdür. Ranzamdan hiç indirmediğim küçük bir masam vardı. Yatma zamanı gelince, ayakucuma çeker, ayaklarımı altına sokar uyurdum. Çoğunlukla, anlattığım insanları görürdüm düşlerimde, onlarla yaşardım.
Altmış üç haziranında sürgünden döndüğümde, bir gazetede yayınlanması olanaklarını aradım, bulamadım.
Altmış altıda, bir arkadaş basmak istedi. O günlerde ünü giderek artan bir sinema oyuncusuydum. Adım "Çirkin Kral"dı.
Yılmaz Güney
(Arka Kapak)