Nazim Hikmet

Yirminci yüzyılın en büyük şairlerinden biri olarak anılan Nâzım Hikmet'in, kovuşturmalar, davalar, tartışmalar, baskılar, sevdalar, ayrılıklar, dayanılmaz acılarla dolu yaşamöyküsü...
Üretim araçlarının ortak olmasını, kimsenin kimseyi sömürmemesini, sınıfsız toplumlarda, ırk, soy, din, dil, ulus, aile ayrımı gözetilmeden bütün insanların eşit tutulmasını, herkesin birlikte çalışıp birlikte üretmesini, herkesin gereksinimlerinin karşılanmasını, herkesin özgür olmasını, her türlü baskıcı gücün ortadan kalkmasını isteyen bir şairin yaşamöyküsü...
Nâzım Hikmet'le yirmi yıl baba oğul gibi yaşamış, daha sonra ise bütün şiirlerini, yazılarını, mektuplarını yayımlamış olmanın verdiği bir duyarlıkla, kişiliğinin bütün özelliklerini derinliğine kavramış olan Memet Fuat'ın yazdığı bir yaşamöyküsü...
Adam Yayınları size gene dev bir yapıt sunuyor...
Kitabın "Sunu" yazısı :
Çeşitli dillerde Nâzım Hikmet üstüne pek çok kitap yayımlandı. Bazılarının karışık, bazılarının yanlışlarla dolu, bazılarının yetersiz oldukları söylenebilirse de, taşıdıkları bilgiler yan yana konunca önemli bir birikim ortaya çıktığı bir gerçek.
Bu kitabı yazarken onlardan bol bol yararlandım, ama bilimsel bir derleyip toparlama işine kalkışmadım. Benim yaptığım, şairin ruhsal yapısını göz önünde tutarak, anlatılanların gerçeğine ulaşma çabası oldu.
Nâzım Hikmet'le yirmi yıl baba oğul gibi yaşamış, daha sonra ise bütün şiirlerini, yazılarını, mektuplarını yayımlamış olmanın verdiği duyarlıkla, hangi durumda, nasıl davranacağını çok iyi biliyorum. Belgeleri olmayan konularda bu duyarlığıma güvendim.
Kitaplardaki dağınık bilgileri derleyip toparlama işini, elbette, bir gün, bilimsel yeterliği olan kişiler yapacak, Nâzım Hikmet'in 2000 ya da 3000 sayfalık yaşamöyküsünü belgelere dayanarak yazacaklardır.
İngiltere'de yayımlanan Romantic Communist adlı kitapta Saime Göksu ile Edward Timms bu işi bir oranda başardılar. Bilimsel bir yaklaşımla tam 10 yıl çalışarak 360 sayfalık çok güzel bir yaşamöyküsü yazdılar. Özellikle şairin yurt dışına gittikten sonraki etkinlikleri en iyi bu kitapta anlatılıyor.
Benim yaptığım iş çok başka, olaylardan önce şairin kişiliğine yönelik öznel bir yaklaşım. Belgelerin öznel bir yorumu. Son yıllarda Nâzım Hikmet'in komünist mi, hümanist mi olduğu konusu tartışılır oldu.
Yugoslavya'da uzun süre "sosyalist hümanizma" incelenir, Fransa'dan "Komünizm hümanizma değildir" diye bir ses yükselirken, 1917'den başlayarak, yetmiş yıl, "komünizm"e ulaşmak için çabalayan Sovyetler Birliği'nde gittikçe yoğunlaşan baskı düzeni de birdenbire çözülünce, kafalar iyice karıştı.
Nâzım Hikmet komünist olduğunu söylüyordu. Ama ne demekti "komünist"? Bizim insanlarımızın büyük çoğunluğu herhalde bu sözcüğe onun verdiği anlamı vermiyorlardı.
Halkımıza sorsak ne tür yanıtlar alırdık? Bilgisizlerden aydınlara doğru : "Moskof casusu" - "Dinsiz imansız" - "Vatan haini" -"Karılarını ortak kullanan" - "Ayaktakımını başa geçirmek isteyen" - "Servet düşmanı" - "İşçi sınıfı diktatörlüğü yanlısı."
Belki şöyle diyen de olurdu : "Üretim araçlarının ortak mülkiyetine, ulusal gelirin gereksinime göre bölüştürülmesine dayalı toplumsal düzeni savunan."
Önceki yanıtların ilgisizliği bir yana, bu sonuncu ansiklopedi tanımı bile yetmezdi onun "komünist"im derken anlatmak istediklerini açıklamaya. Nâzım Hikmet üretim araçlarının ortak olmasını, kimsenin kimseyi sömürmemesini, sınıfsız toplumlarda, ırk, soy, din, dil, ulus, aile ayrımı gözetilmeden bütün insanların eşit tutulmasını, herkesin birlikte çalışıp birlikte üretmesini, tek tek insanların bütün gereksinimlerinin karşılanmasını, her bakımdan özgür olmalarını, her türlü baskıcı gücün ortadan kalkmasını istiyordu.
Sovyetler Birliği'nde komünizme ihanet edildiğini söylemesi, yönetimin toplu kıyımlarını gördükçe, "Bunlar komünist değil, faşist!" diye öfkelenmesi bundandı.
Nâzım Hikmet'i anlamak isteyenler, öncelikle "iyilik" konusu üstünde durmalıdırlar. Yakınları, "Nâzım'ın başına ne geldiyse iyiliğinden gelmiştir," derlerdi.
Toplumsal alandaki davranışları da, inancı da, kavgası da, arkadaşlarıyla, kadınlarıyla ilişkileri de, hep kişiliğinin en belirgin özelliğinin, "iyiliği"nin etkisinde biçimlenmiş olan şair, yaşamının en büyük acılarını da bu yüzden çekmişti.
Bu kitapta "iyi" bir insanın yaşamöyküsünü okuyacaksınız.

Nazim Hikmet
Yazar/Autor: Memet Fuat
Verlag: Adam Yayinlari
Titel No:2882