Ayyıldız Altında Sürgün

Herbert Scurla'nın Nasyonal Sosyalizm döneminde Türkiye'ye sığınan Alman bilim adamları hakkında yazdığı rapor!..
Elinizde bulunan bu eserin konu aldığı 1933-1945 yılları, insani değerlerin ayaklar altına alındığı bir çağ olarak dersler çıkarılması, bu nedenle barışçıl bir dünya kurmak isteyen herkesçe hatırlanması gereken bir dönemdir.
Nazi takibatına maruz kalan bilim ve sanat insanları için çıkış şansları bulunmasına katkıda bulunmuştur.
O yıllarda Türkiye'de sayıları günden güne artan Alman rejim muhaliflerinin varlığı, Nasyonal Sosyalist hükümetini harekete geçirmiş ve Herbert Scurla adlı müfettiş Türkiye'ye gönderilerek, Türk üniversitelerindeki durumu incelemesi istenmiş ve Türk hükümetine bu kişileri ülkeden çıkarması halinde Almanya'dan Nazi iktidarına bağlı yeni bilim insanları gönderileceği önerisi getirmek ile yetkilendirilmişti. Scurla'nın hazırladığı ve 'Ayyıldız Altında Sürgün' adıyla yayımlanan bu eserin iskeletini teşkil eden rapor, adeta bu ibret belgesi niteliği taşımaktadır.
T.C. Kültür Bakanı Ertuğrul Günay
Türkiye ile Almanya arasında çok uzun bir geçmişe dayanan tarihi ilişkiler olmuş, iki ülke ilim, kültür ve sanat konularında birbirlerinden etkilenmişlerdir.1933 ile 1953 yılları arasındaki devrede Almanya'daki Nasyonal Sosyalizim yönetiminden kaçarak Türkiye'ye sığınan bu değerli bilim, sanat ve kültür insanlarının, o dönemde ve bilhassa 1933 yılında Darülfünun adlı yüksek öğretim kurumunun üniversiteye dönüştürüldüğü aşamada, Türkiye Cumhuriyeti'nin üniversite reformlarında değerli katkıları olmuştur. Bu hocaların değerli katkıları yalnız üniversite ile sınırlı kalmamış, sanat, mimari ve yönetim alanlarında da görülmüştür.
Bu değerli insanlara Atatürk tarafından yapılan davet, onun büyüklüğünün ayrı bir nişanesidir.
Asım Kocabıyık
Yer yer insanı dehşete düşüren bir dille kaleme alınmış olan 'Scurla Raporu', Üçüncü Rayh'ın kültür ve bilim alanlarındaki dış politikası için değerli bir kaynak oluşturuyor. Türkiye'deki mültecilerin durumuna derinlemesine ışık tutuyor. Reich Eğitim Bakanlığı, Dr. Herbert Scurla'nın şahsında uygun bir teknokrat seçerek Türkiye'deki hem mülteci, hem de Almanya'dan gönderilen Alman bilim adamlarını denetlemekle görevlendirir.
Dr. Scurla, bu bilim adamlarının faaliyetini sadece 'teftiş ve rapor' etmekle kalmaz, aynı zamanda Üçüncü Rayh'ın bu faaliyeti etkileme konusunda çabalarını ve aynı şekilde Türkiye'nin de kendi bildiğinden şaşmaksızın bu çabalara nasıl karşı durduğunu belgeler.
F. Almanya Dışişleri Bakanı
Dr. Frank-Walter Steinmeir
(319 Sayfa / Ayyıldız Altında Sürgün / Faruk Şen / Çeviren: Fatma Artunkal / Günizi Yayıncılık / www.turkkitap.de / Türk kitabevi Tel: 0049 69 250506 / Türkische Buchhandlung Frankfurt/M)